သင္ယူမႈအတတ္ပညာ(စာဖတ္နည္း scanning ႏွင့္ skimming)

အားလံုးပဲမဂၤလာႏွစ္သစ္မွာေပ်ာ္ရႊင္မႈအေပါင္း၊ ေအာင္ျမင္မႈအေပါင္းနဲ႔ျပည့္စံုၾကပါေစ။ ညီငယ္ညီမငယ္တို႔အတြက္ ႏွစ္သစ္ကူးလက္ေဆာင္အျဖစ္ စာဖတ္နည္းစနစ္ႏွစ္မ်ိဳးကိုတင္ဆက္လိုက္ပါတယ္။

ေက်ာင္းသားဘ၀တစ္ေလ်ာက္လံုးမွာ စာေတြအမ်ားႀကီးဖတ္ခဲ့ရတယ္။ ေနာင္လည္းဖတ္ရဦးမယ္။
စာေမးပြဲေတြအမ်ားႀကီးေျဖခဲ့ရတယ္။ ေနာင္လည္းေျဖေနရဦးမယ္။ ဒီေတာ့ ေက်ာင္းသားမ်ားမသိမျဖစ္ လိုအပ္တဲ့စာဖတ္စြမ္းရည္မ်ားထဲက အေရးအႀကီးဆံုး scanning နဲ႔ skimming ဆိုတာကိုေရးခ်င္ပါတယ္။
ဒီစြမ္းရည္ႏွစ္ခုကို ေက်ာင္းသားအမ်ားစုကေတာ့ ေလ့လာထားလို႔ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ မသိစိတ္နဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္
သိထားၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္လိုအသံုးခ်တယ္၊ ဘာေၾကာင့္အသံုးခ်တယ္ဆိုတာကိုသာ တြဲမသိၾကတာပါ။  scanning  နဲ႔ skimming ဟာ စာအုပ္၊ မဂၢဇင္း၊ သတင္းစာ၊ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာ စသည္တို႔ကိုဖတ္ရာမွာ
စာလံုးတိုင္းကိုဖတ္ေနစရာမလိုဘဲ လိုခ်င္တဲ့အေၾကာင္းအရာ၊ အခ်က္အလက္ရႏိုင္ေအာင္ အျမန္ဖတ္တဲ့
စာဖတ္နည္းႏွစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးအျမန္ဖတ္တာျဖစ္ေပမယ့္ ဖတ္ပံုဖတ္နည္းကြာပါတယ္။

ဖတ္ရတဲ့စာအမ်ိဳးအစား၊ ဖတ္ရတဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္အေပၚမူတည္ၿပီး scan လုပ္မလား skim
လုပ္မလားဆိုတာစဥ္းစားၾကရမွာပါ။ ဒီနည္းႏွစ္မ်ိဳးကိုထိထိေရာက္ေရာက္အသံုးခ်ႏိုင္ပါက ေက်ာင္းသားမ်ား
စာေမးပြဲေျဖရာမွာအလြန္အေထာက္အကူျပဳႏိုင္ပါတယ္။ ရာထူး၀င္စာေမးပြဲေတြ၊တကၠသိုလ္အရည္အခ်င္း စစ္စာေမးပြဲေတြ၊ IELTS, TOEFL လိုစာေမးပြဲေျဖမယ့္သူမ်ားအတြက္ေတာ့ဒီစြမ္းရည္ႏွစ္ခုဟာေသေရးရွင္ေရး အရးတႀကီးလိုအပ္လွပါတယ္။ အဂၤလိပ္စာစာေမးပြဲတိုင္းမွာ reading comprehension ပါေလ့ရွိပါတယ္။ ေမးခြန္းပံုစံကေတာ့ True/False ေရြးတာ၊ Matching လုပ္တာ၊ ေမးခြန္းကို short
answer, complete answer ေျဖရတာမ်ိဳးေတြျဖစ္တတ္ပါတယ္။ 

ဒီေမးခြန္းကေလးကိုယ့္ဘာသာကိုေမးၾကည့္ပါ။  readingcomprehension ေျဖတဲ့အခါမွာသင္ဟာစာပိုဒ္ကိုအရင္ဖတ္သူလား၊  ေမးခြန္းေတြကိုအရင္ဖတ္သူလားလို႔။

စာပိုဒ္ကိုအရင္ဖတ္သူဆိုရင္ေတာ့ သင္ဟာဒီအေလ့အထေလးကိုျပင္ဖို႔သင့္ပါၿပီ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့
စာေမးပြဲဟာအခ်ိန္အကန္႔အသတ္ရွိတဲ့အတြက္ စာပိုဒ္ကိုအရင္ဖတ္ေနရင္ ေမးခြန္းေတြေျဖဖို႔ဘယ္လိုမွ အခ်ိန္ေလာက္မွာမဟုတ္လို႔ပါပဲ။

ဆိုၾကပါစို႔ IELTS စာေမးပြဲမွာဆိုရင္ reading test မွာ စာပိုဒ္သံုးပိုဒ္ စာလံုးေရ အနည္းဆံုး 2150 ကေန 2750 ရွိပါတယ္။ ဒါေမးခြန္းကစာလံုးအရည္အတြက္မပါေသးပါဘူး။ ဒီေတာ့ အနည္းဆံုးစာလံုးေရ ၃၀၀၀ေလာက္ဖတ္ရမယ္။ ေမးခြန္းကစုစုေပါင္းေလးဆယ္၊ ေပးထားတဲ့အခ်ိန္က ၁ နာရီဆိုေတာ့ ေမးခြန္းတစ္ခုကိုေျဖဖုိ႔ အခ်ိန္ ၁ မိနစ္ခြဲပဲရပါမယ္။ scanning, skimming မသံုးဘဲ၊ test taking strategies မသံုးဘဲဆယ္တန္းစာေမးပြဲေျဖသလိုေျဖမယ္ဆိုရင္ေတာ့ section တစ္ခုနဲ႔တင္အခ်ိန္ကုန္သြားႏိုင္ပါတယ္။

Skimming ဆိုတာဘာလဲ
Skimming ဆိုတာ စာတစ္ပိုဒ္၊ တစ္မ်က္ႏွာ၊ (သို႔) ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ကို အျမန္ဖတ္ၾကည့္ၿပီးေတာ့ တစ္ခုလံုးရဲ႕ topic ေယဘုယ်အေၾကာင္းအရာ ၊ main idea အဓိကဆိုလိုရင္း (သို႔) ပဓာနအာေဘာ္ကိုရွာၾကည့္ျခင္းပါပဲ။ Skim
လုပ္တဲ့အခါမွာ ပံုမွန္စာဖတ္ႏႈန္းထက္ သံုးေလးဆ ပိုျမန္ျမန္ဖတ္ၿပီးၿခံဳငံုနားလည္ေအာင္အားထုတ္ရပါတယ္။
အေသးစိတ္ေတြကို အာ႐ံုစိုက္မေနပါဘူး။

ဘာအတြက္သံုးသလဲ

• မနက္အိပ္ယာထလို႔ေကာ္ဖီေသာက္ရင္း သတင္းစာေကာက္ကိုင္လိုက္မယ္။ (ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆီမွာေတာ့ သတင္းစာက ေန႔လည္ တစ္နာရီေလာက္မွေရာက္တယ္) ဒီကေန႔ကမၻာမွာဘာေတြျဖစ္ေနလဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာသတင္းထူးေတြဘာေတြရွိေနလဲသိခ်င္တယ္။ ဒါဆို skim လုပ္ရမွာေပါ့။ သတင္းေခါင္းစဥ္ (headlines) ေတြလိုက္ဖတ္မယ္။ စိတ္၀င္စားတဲ့သတင္းဆိုရင္ခပ္သြက္သြက္ကေလးဖတ္မယ္။ ပံုေတြၾကည့္မယ္။ပံုေအာက္ကစာဖတ္မယ္။ စာတစ္မ်က္ႏွာၿပီးတစ္မ်က္ႏွာလွန္ၾကည့္သြားမယ္။

• စာအုပ္ဆိုင္မွာကိုယ့္အႀကိဳက္၀တၳဳစာအုပ္တစ္အုပ္၀ယ္ခ်င္တယ္။ ေကာင္းမေကာင္းဘယ္လိုဆံုးျဖတ္မလဲ။ဒါဆိုရင္လည္း skim လုပ္ရမွာပဲေပါ့။ စာေရးဆရာနာမည္ၾကည့္မယ္။ စာအုပ္ေခါင္းစဥ္ၾကည့္တာနဲ႔ ဘာအေၾကာင္း အရာလဲ၊ အခ်စ္လား၊ အလြမ္းလား၊ သဲထိတ္ရင္ဖိုစြန္႔စားခန္းလားသိႏိုင္မယ္။ အေရးအသား သိခ်င္ရင္ စာအုပ္ ေရွ႕ပိုင္းေလးနည္းနည္းဖတ္ၾကည့္မယ္။ ေကာင္မေလးနဲ႔ေကာင္ေလးဘယ္လိုေတြ႕ၾကလဲဖတ္ၾကည့္မယ္။ ဇာတ္ရွိန္ဘယ္လိုျမင့္လာလဲ။အလယ္ပိုင္းနည္းနည္းဖတ္ၾကည့္မယ္။ဘယ္လိုဇတ္သိမ္းသြားလဲ။  ေနာက္ဆံုးစာမ်က္ႏွာေလးဖတ္ၾကည့္မယ္။ ဒါဆိုရင္ေတာ့ ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ အေျဖရၿပီေပါ့။ ဒါေတြဟာ ေန႔စဥ္ဘ၀ထဲမွာskimလုပ္ၿပီးစာဖတ္ရတဲ့ဥပမာေတြ ပဲေပါ့။ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ ဆိုရင္လည္း အမ်ားႀကီးပါ။ ေမးခြန္းကိုၾကည့္ၿပီး skim လား scan လား ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။

Skimming ဘယ္လိုလုပ္မလဲ
* ေခါင္းစဥ္ကိုဖတ္ပါ။
* နိဒါန္း သို႔မဟုတ္ ပထမစာပိုဒ္ကိုဖတ္ပါ။
* စာပိုဒ္တိုင္းရဲ႕ ပထမစာေၾကာင္းကိုဖတ္ပါ။
* ေခါင္းစဥ္ေတြ ေခါင္းစဥ္ခြဲတိုင္းကိုဖတ္ပါ။
* ဓါတ္ပံု၊ ဇယား၊ သ႐ုပ္ျပပံု၊ ဂရပ္ေတြၾကည့္ပါ။
* စာလံုးေစာင္းေတြ၊ မ်ည္းသားထားတာေတြ၊ စာလံုးမည္းေတြကို ဂ႐ုစိုက္ပါ။
* ေနာက္ဆံုးအက်ဥ္းခ်ဳပ္(ပါလွ်င္)၊ ေနာက္ဆံုးစာပိုဒ္ ကိုဖတ္ပါ။

ဒါေတြဟာ skim လုပ္ရာမွာသံုးႏိုင္တဲ့နည္းစနစ္ေဘာင္ေလးတစ္ခုပါ။ ကိုယ့္စိတ္ႀကိဳက္နည္းေတြလည္းစမ္းသပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဖတ္တဲ့အခါမွာ မ်က္လံုးက စာေၾကာင္းရဲ႕ ဘယ္ကေနညာကိုအျမန္ေရႊ႕သြားၿပီးဖတ္ပါတယ္။ မသိတဲ့စကားလံုးခ်န္ထားခဲ့ပါ။ function words ေတြျဖစ္တဲ့ preposition, pronouns, conjunction, particles စတာေတြကိုမလိုအပ္ရင္ေက်ာ္ဖတ္သြားပါ။ တစ္ခ်ိဳ႕က်ေတာ့ လက္ၫွိဳးသို႔မဟုတ္ေဘာပင္ကိုစာရြက္ေပၚမွာ ဘယ္ညာေျပးၿပီးအဲဒီေနာက္ကိုမ်က္လံုးကလိုက္ဖတ္တတ္ပါတယ္။

Scanning ဆိုတာဘာလဲ
Scanning ဆိုတာစာထဲက ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့အခ်က္အလက္တစ္ခုကိုအလ်င္အျမန္ရွာေဖြနည္းျဖစ္ပါတယ္။ scan
လုပ္တဲ့အခါမွာ ကိုယ့္ေခါင္းထဲမွာေမးခြန္းတစ္ခုရွိေနရပါတယ္။ ဒီေမးခြန္းကိုေျဖႏိုင္ဖို႔စာပိုဒ္ထဲမွာလိုက္ရွာရပါတယ္။
ေမးခြန္းရဲ႕အေျဖမဟုတ္တဲ့၊ မဆိုင္တဲ့အရာေတြကိုဖယ္ထုတ္ပစ္ရပါတယ္။ skimming ေယ်ဘုယကိုရွာတယ္ဆိုရင္ သူက အတိအက်ကိုရွာပါတယ္။ scanning ဟာ ဖတ္တယ္ဆိုတာထက္ ရွာတယ္လို႔ဆိုရင္ပိုမွန္ပါလိမ့္မယ္။

ဘာအတြက္သံုးသလဲ

• ဆီဒိုးနားဟိုတယ္ရဲ႕ဖံုးနံပါတ္လိုခ်င္တယ္ဆိုပါစို႔။ Yangon Directory သို႔မဟုတ္ YllowPages တစ္အုပ္ ေကာက္ကိုင္လိုက္မယ္။ ဟိုတယ္ဆိုေတာ့ H နဲ႔စတဲ့စာမ်က္ႏွာကိုတန္းဖြင့္လိုက္မယ္။ Ha ကေနHiနဲ႔စတာေတြကိုယ္မလိုဘူး။ Hotelဆိုတာေတြရင္ Se နဲ႔စတာကိုခုန္ေက်ာ္ၾကည့္ မယ္။ ေတြ႕ရင္ေခါင္းစဥ္ေတြ၊ ေၾကာ္ညာစာသားေတြ၊ သူ႔ရဲ႕၀န္ေဆာင္မႈအေၾကာင္းေရးထား တာေတြၾကည့္ဖို႔မလိုဘူး။ ဆက္သြယ္ရန္ ဆိုတဲ့နားကဂဏန္းဟာ ကိုယ့္ေမးခြန္းရဲ႕အေျဖဆိုတာသိလိုက္ၿပီ။

• မေန႔ညက ကန္ခဲ့တဲ့ ရီးရဲမက္ဒရစ္နဲ႔ဘာစီလိုနာတို႔ရဲ႕ပြဲမွာ ဘယ္သူႏိုင္သလဲ။ ဘယ္ႏွဂိုးသြင္းသလဲ၊ ဘယ္သူသြင္းသလဲသိခ်င္တယ္။ ေဘာလံုးဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္ယူလိုက္မယ္။ မ်က္ႏွာဖံုးမွာ ရီးရဲ-ဘာစီ ဆိုတဲ့ေခါင္းစဥ္ၾကီးကိုရွာတယ္။ ေခါင္းစဥ္ရဲ႕ေဘးနားမွာ စာမ်က္ႏွာနံပါတ္ေရးထားမယ္။ အဲဒီစာမ်က္ႏွာကို တန္းလွန္မယ္။ ဘယ္သူႏိုင္သလဲ ဆိုေတာ့အသင္းနာမည္၊ ဘယ္ႏွဂိုးဆိုေတာ့ ဂဏန္း၊ ဘယ္သူသြင္းသလဲဆိုေတာ့ ေဘာလံုးသမားနာမည္ စတာေတြကို လိုက္ရွာမယ္။ ဒါဟာလည္းေန႔စဥ္ဘ၀ထဲက scan လုပ္တဲ့ဥပမာေတြပါပဲ။

Scanning ဘယ္လိုလုပ္မလဲ

* ကိုယ္ရွာခ်င္တာဟာဘာလဲဆိုတာသိေအာင္လုပ္ရမယ္။ နာမည္လား၊ ကိန္းဂဏန္းလား၊ ေန႔စြဲလား။
* အေျဖဟာဘယ္ေနရာေလာက္မွာ ရွိႏိုင္သလဲ ဘယ္လိုပံုစံနဲ႔ရွိႏိုင္လဲဆိုတာ ခန္႔မွန္းၾကည့္ပါ။ ဥပမာ 

  သမၼတႀကီးေအဗရာဟမ္လင္ကြန္းအေၾကာင္းေရးထားတဲ့စာအုပ္ထဲမွာ သူရဲ႕ေမြးသကၠရစ္ကိုသိခ်င္ရင္ မာတိကာ  

  (Table of Content) မွာ Early Life ဆိုတဲ့က႑မွာရွိမွာပါ။အဲဒီက႑ရွိတဲ့စာမ်က္ႏွာကိုရွာရ

  ပါမယ္။ ေမြးသကၠရစ္ဆိုေတာ့ဂဏန္းေျခာက္လံုး၊ သို႔မဟုတ္ ရက္-လ-ႏွစ္ ဂဏန္းနဲ႔စာတြဲထားတာပဲျဖစ္ရ

  မယ္ဆိုတာခန္႔မွန္းတတ္ရပါမယ္။
* ကိုယ္ရွာခ်င္တဲ့အခ်က္အလက္ ရွိေနႏိုင္တဲ့ ေခါင္းစဥ္ခြဲေတြ၊ရွာေဖြရာမွာတျခားအေထာက္အကူျပဳမယ့္ 

   အရာေတြကိုအသံုးခ်ပါ။

* လိုအပ္တာပဲေရြးဖတ္ပါ။

scan လုပ္ရာမွာ skim လုပ္သလိုမ်ိဳးပဲ လက္ၫွိဳးသို႔မဟုတ္ ေဘာပင္သံုးကာ ဘယ္ညာ၊ ထက္ေအာက္ ျဖစ္ေစေဒါင့္ျဖတ္ျဖစ္ေစ ဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕က်ေတာ့လည္းဒါကိုသေဘာမက်ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တကၠသိုလ္မွာတုန္းက အတန္းထဲကသူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္က ဒီလိုမ်ိဳး ေဘာပင္ေလးေထာက္ၿပီးဖတ္ေလ့ရွိတယ္။ ဒါကို ဆရာမတစ္ေယာက္က irritating reading habit လို႔ေ၀ဖန္ပါတယ္။ အဲဒီေန႔ေက်ာင္းကျပန္အေရာက္မွာပဲ ကၽြန္ေတာ္ အင္တာနက္မွာ speed reading, reading teachniques စတာေတြကိုရွာဖတ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုဖတ္လိုက္မွပဲ အဲဒီဆရာမေျပာတာ ၁၀၀ % မမွန္ဘူးဆိုတာနားလည္လိုက္ပါတယ္။ skimming aid အျဖစ္ လက္ၫွိဳးသို႔မဟုတ္ ေဘာပင္သံုးတာေထာက္ခံတဲ့ေဆာင္းပါးေတြအမ်ားႀကီးပါ။ မေထာက္ခံတဲ့ေဆာင္းပါးေတြလည္းရွိပါတယ္။
ဆိုလိုခ်င္တာက ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ ကာလမသုတ္ ထဲကလို ကိုယ္တိုင္က်ိဳးေၾကာင္းဆင္ျခင္စမ္းသပ္ဖို႔လိုပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္ေရးတဲ့ေဆာင္းပါးေတြဟာလည္း ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕တစ္ထြာတစ္မိုက္ပညာေလးနဲ႔ေရးထားတာျဖစ္တဲ့အတြက္
ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေတြအမ်ားႀကီးရွိမွာပါ။ စာဖတ္သူမ်ားအေနနဲ႔ကၽြန္ေတာ့္စာထဲကအခ်က္အလက္တစ္ခ်ိဳ႕ကို ဖတ္ၿပီးဆက္လက္စမ္းစစ္ၾကည့္ခ်င္စိတ္၊ ေလ့လာခ်င္စိတ္ေပၚလာရင္ေရးရက်ိဳးနပ္ၿပီလို႔ယူဆပါတယ္။

speed reading

content words and function words

key words

စတာေတြကိုရွာေဖြျမည္းစမ္းၾကည့္ပါဦးလို႔တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။

ဇာနည္(MyWay!)

 

Ref:

(From College Reading and Study Skills and
Academic Reading and Study Skills for International Students)

Skimming and Scanning
Written by Chris Cotter  
http://www.headsupenglish.com/index.php?option=com_content&task...

Reading Skills: Scanning Vs. Skimming
By Martin Malcolm, eHow Contributor
http://www.ehow.com/about_6533094_reading-skills_-scanning-vs_-skim...

Tags: ဇာနည္(MyWay!)

Ref: http://hausian.blogspot.com/2012/01/scanning-skimming.html